Thiếu máu là một trong những bệnh lý đặc biệt nguy hiểm và ngày càng phổ biến ở nhiều đối tượng. Mặc dù hiện nay có rất nhiều phương pháp giúp ngăn ngừa và điều trị tình trạng thiếu máu, tuy nhiên việc điều chỉnh chế độ ăn uống dinh dưỡng luôn là yếu tố quan trọng hàng đầu. Trong đó, việc bổ sung dưỡng chất thông qua các loại trái cây là giải pháp được rất nhiều chị em ưa chuộng. Cùng Ocany khám phá ngay những loại trái cây bổ máu, tốt cho sức khỏe bên dưới nội dung sau.
Vì sao cần cung cấp đủ lượng máu cho cơ thể?
Tình trạng thiếu máu xảy ra khi lượng hồng cầu và huyết sắc tố thấp hơn so với mức bình thường. Trong đó, huyết sắc tố là một dạng protein, giàu chất sắt, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hồng cầu vận chuyển oxy đến các cơ quan khác trong cơ thể. Nếu lượng máu trong cơ thể không đủ để cung cấp cho toàn bộ các cơ quan chức năng sẽ dẫn tới thiếu oxy cung cấp cho các mô tế bào trong cơ thể. Do đó, nếu như cơ thể không có đủ lượng máu cần thiết sẽ gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm, nhẹ thì gây cảm giác hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi thường xuyên, nặng có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
Nguyên nhân và triệu chứng của thiếu máu
Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh thiếu máu rất đa dạng. Dưới đây là một số dấu hiệu mà bạn có thể nhận biết khi gặp phải tình trạng:
Nguyên nhân
- Thiếu máu viêm: Tình trạng này xuất hiện ở một số trường hợp bệnh lý nguy hiểm như ung thư, HIV / AIDS, viêm khớp dạng thấp, bệnh thận, bệnh Crohn và các bệnh viêm cấp tính hoặc mãn tính khác gây cản trở việc sản xuất các tế bào hồng cầu.
- Thiếu vitamin: Cơ thể chúng ta cần một lượng folate và vitamin B12 nhất định đủ để tạo ra các tế bào hồng cầu. Nếu chế độ ăn hằng ngày thiếu những chất này và các chất dinh dưỡng quan trọng khác có thể làm giảm đi số lượng tái tạo hồng cầu mới. Bên cạnh đó, có những trường hợp cơ thể không hấp thụ được vitamin B12. Từ đó, gây ra tình trạng thiếu máu do thiếu vitamin, bệnh lý này gọi là thiếu máu ác tính.
- Thiếu sắt: Đây là trường hợp thiếu máu phổ biến nhất do cơ thể thiếu sắt. Khi tuỷ xương của chúng ta cần có sắt để tạo ra huyết sắc tố. Nếu cơ thể không đảm bảo đủ sắt, làm dẫn đến không đảm bảo được lượng huyết sắc tố sản xuất cho các tế bào hồng cầu.Tuy nhiên, trường hợp này thường chỉ xuất hiện đối với các phụ nữ đang mang thai hoặc cơ thể thường xuyên bị mất máu. Ví dụ như chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn bình thường, ung thư, sử dụng nhiều các loại thuốc giảm đau không kê đơn.
- Do tan máu bẩm sinh: Tình trạng này đa số là do di truyền liên quan đến sự bất thường của hemoglobin. Đây là một dạng cấu trúc protein có trong hồng cầu, đảm nhận chức năng vận chuyển oxy đến các tế bào. Đối với người mắc bệnh tan máu bẩm sinh thì các hồng cầu sẽ bị phá huỷ nhiều dẫn đến tình trạng thiếu máu.
Triệu chứng
Cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng luôn là triệu chứng phổ biến nhất ở những người bị bệnh thiếu máu. Bên cạnh đó, người thiếu sắt cũng có những triệu chứng như nhịp tim tăng nhanh, huyết áp thấp, chảy máu nhiều, đau bụng kinh dữ dội đối với nữ và đau đầu ở vùng phía trán. Bệnh lý này còn làm giảm cảm giác thèm ăn và mất ngủ, khó thở khi tham gia các hoạt động thể dục. Điều này về dài sẽ làm đi chất lượng cuộc sống và có thể gây giảm các chức năng của hệ miễn dịch.
Dưới đây là một số triệu chứng cụ thể cho thấy bạn đang bị thiếu máu:
- Tóc trở nên giòn, dễ gãy rụng hơn và hư tổn.
- Lưỡi có màu đỏ, kèm theo đau.
- Móng tay dễ gãy, mỏng hơn và có màu trắng xuất hiện bên trong. Đây cũng là dấu hiệu để bạn nhận biết cơ thể đang thiếu dinh dưỡng nghiêm trọng.
- Ngất xỉu đột ngột đối với người mất máu nhiều.
- Da xanh xao, sạm da và niêm mạc nhợt nhạt.
Bên cạnh đó, cũng có một số trường hợp người bệnh gặp phải các triệu chứng tương tự nhưng không phải do thiếu máu mà là biểu hiện của một bệnh lý khác. Do đó, để chắc chắn hơn bạn nên tìm đến các cơ sở y tế để làm xét nghiệm máu và chẩn đoán chính xác bệnh lý để có phác đồ điều trị phù hợp.
Các loại trái cây bổ máu nên ăn thường xuyên
Dinh dưỡng luôn là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu giúp bạn ngăn ngừa tình trạng thiếu máu cũng như duy trì sức khỏe tổng thể. Nếu bạn vẫn chưa biết nên ăn trái cây gì bổ máu? Dưới đây là những loại trái cây bổ máu giàu dưỡng chất mà bạn không nên bỏ qua:
Lựu
Đứng vị trí hàng đầu trong danh sách những loại trái cây bổ máu không thể thiếu quả lựu. Loại quả này có chứa nhiều dưỡng chất phong phú như: vitamin A, C, E, axit ascorbic và sắt có khả năng hỗ trợ tăng lượng sắt có trong cơ thể và điều hoà máu. Vì vậy, việc thêm lựu vào trong chế độ ăn hằng ngày là giải pháp cực kỳ hiệu quả giúp tăng cường lượng huyết sắc tố cho cơ thể.
Chuối
Chuối cũng là một loại trái cây bổ sung máu được nhiều chuyên gia khuyến nghị nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày để góp phần làm lượng hồng cầu. Quả chuối có chứa nhiều sắt và kali và có khả năng kích thích sản xuất các huyết sắc tố trong máu. Bên cạnh đó, chuối giúp tạo ra các axit folic nhờ vào lượng vitamin B từ đó kích thích cơ thể tạo ra hồng cầu.
Táo
Trong táo có chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoids, quercetin và catechins giúp ngăn chặn sự tổn thương của các tế bào máu và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Bên cạnh đó, loại quả này còn chứa hàm lượng vitamin C dồi dào hỗ trợ tăng cường quá trình hấp thụ sắt trong cơ thể, từ đó đẩy nhanh sự hình thành collagen. Hàm lượng sắt và vitamin C có trong táo cao hơn hẳn các loại hoa quả khác. Một quả táo có chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin C sẽ hấp thụ vào cơ thể. Vì vậy, để chống tình trạng thiếu máu nên ăn một quả táo mỗi ngày, tuy nhiên lưu ý không nên ăn quá nhiều táo để tránh gây phản tác dụng.
Dâu tằm
Dâu tằm cũng là một trong những loại trái cây bổ máu, cải thiện sức khỏe tổng thể đặc biệt hiệu quả. Loại quả này có chứa nhiều axit folic và vitamin C, đây là hai thành phần quan trọng trong quá trình sản xuất máu mới. Trong đó, axit folic đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp DNA và RNA, hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.
Bên cạnh đó, dâu tằm có chứa vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp cải thiện hấp thụ sắt từ thức ăn và giảm nguy cơ thiếu máu. Ngoài ra dâu tằm còn chứa nhiều anthocyanin có khả năng chống các vi khuẩn và chống viêm, đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại.
Mận
Trong danh sách những loại trái cây bổ máu không thể thiếu quả mận. Với hàm lượng sắt và vitamin C dồi dào, loại quả này có khả năng tăng cường lưu thông máu. Đặc biệt mận còn giúp tăng cường sản sinh các huyết sắc tố trong cơ thể. Bên cạnh đó, loại mận khô cũng rất tốt cho cơ thể nhờ cung cấp nhiều magie, đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích tăng sản xuất hồng cầu và quản lý vận chuyển oxy có trong cơ thể. Theo như các chuyên gia thống kê cứ 100g mận sấy khô sẽ có chứa khoảng 1.2mg sắt, carbohydrate và các chất chống oxy hoá. Vì vậy, hãy bổ sung mận vào thực đơn hằng ngày để ngừa thiếu máu hiệu quả.
Cam
Quả cam cũng là một trong những loại trái cây bổ máu có hàm lượng vitamin C dồi dào giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt mà bạn không nên bỏ qua. Bởi lẽ, nếu không có sự hỗ trợ từ vitamin C, cơ thể sẽ không thể hấp thụ sắt hoàn toàn. Do đó, đừng quên bổ sung một ly nước cam sau mỗi bữa ăn để ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.
Đào khô
Đào khô cũng là một trong những loại trái cây bổ máu được yêu thích, mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Loại quả này cũng chứa hàm lượng vitamin C dồi dào, đóng vai trò quan trọng hỗ trợ quá trình hấp thụ sắt và ngăn ngừa sự phá huỷ của các tế bào hồng cầu. Ngoài ra, đào khô còn được biết đến với nhiều lợi ích khác nhau như giảm cân, cải thiện làn da và bảo vệ sức khoẻ mắt.
Oliu
Nhờ vào hàm lượng sắt phong phú có trong quả oliu giúp cơ thể phòng chống được bệnh thiếu máu vô cùng hiệu quả. Chất sắt này đảm nhận vai trò giúp các tế bào hồng cầu đem oxy đi khắp cơ thể. Nếu không có sắt, thì các bộ phận không có đủ oxy để duy trì sẽ làm cho cơ thể bị yếu đi.
Nho
Nho được xem là một loại thực phẩm có chứa nhiều canxi, phốt pho, sắt và các axit amin. Đây cũng được coi là một loại “thuốc bổ” dành cho những ai đang trong tình trạng mệt mỏi, đặc biệt là thiếu máu. Nho có công dụng giúp ngăn ngừa sự hình thành huyết khối tốt hơn cả aspirin, làm giảm lượng cholesterol huyết thanh. Đặc biệt, nho còn giúp giảm sự gắn kết các tiểu cầu lại với nhau và ngăn ngừa các bệnh về mạch máu não, các bệnh về tim mạch.
Ngoài sử dụng nho tươi thì nho khô cũng đóng một phần trong việc ngăn ngừa bệnh thiếu máu. Bởi lẽ, trong nho khô có chứa nhiều sắt, đồng và các vitamin tốt để tạo ra các tế bào hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Đối với phụ nữ có thai việc bổ sung nho giúp tăng cường các chất dinh dưỡng để cung cấp các dưỡng chất cho thai nhi và giúp người mẹ có làn da khỏe mạnh và hồng hào.
Mơ khô
Quả mơ khô là thực phẩm giàu sắt nhưng lại ít người biết đến. Hàm lượng sắt có trong quả mơ có khả năng thúc đẩy quá trình sản sinh ra hồng cầu, nhờ đó không chỉ giúp cải thiện tình trạng thiếu máu mà loại quả này còn hỗ trợ nâng cao sức khỏe tim mạch và duy trì các hoạt động của cơ bắp.
Dưa hấu
Dưa hấu cũng là một trong những loại trái cây bổ máu mà bạn không nên bỏ qua. Trung bình khoảng 500g dưa hấu sẽ chứa khoảng 1.5g sắt, trong dưa hấu có chứa nhiều vitamin C giúp quá trình hấp thụ sắt trong cơ thể tốt hơn. Đặc biệt trong dưa hấu có chứa nhiều sắt, protein và vitamin C, có hàm lượng carbohydrate và kali khá nhiều nên giúp người bệnh trong việc chữa bệnh thiếu máu.
Bạn có thể sử dụng dưa hấu làm thành nước ép để cung cấp magie và kali giúp đảm bảo các mạch máu khỏe mạnh. Hai chất này hỗ trợ duy trì cân bằng của axit và các chất điện giải, nhằm ổn định huyết áp và lưu lượng máu.
Cà chua
Danh sách những trai cây bổ máu cũng không thể không nhắc đến quả cà chua. Loại quả này có thành phần chính là vitamin C, hỗ trợ cơ thể dễ dàng hấp thụ sắt hơn. Bên cạnh đó, cà chua còn có một thành phần nữa là beta carotene và vitamin E giúp tóc và da được chắc khỏe hơn. Ngoài ra, còn chứa chất lycopene giúp chống oxy hóa, nhằm chống lại nhiều bệnh tật và ung thư.
Cách bổ sung trái cây bổ máu vào chế độ ăn hàng ngày
Để tận dưỡng trọn vẹn những lợi ích từ trái cây bổ máu, việc bổ sung chúng một cách khéo léo vào bữa ăn hàng ngày cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Một trong những cách đơn giản để thêm trái cây vào chế độ ăn uống của bạn sử dụng các loại sinh tố trái cây, thức uống này không chỉ giúp bạn thưởng thức trọn vẹn hương vị tuyệt vời của trái cây mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
Lưu ý, khi sử dụng trái cây bổ máu bạn không nên thêm chất béo hoặc đường nhân tạo để giữ được trọn vẹn hương vị tự nhiên và dưỡng chất quý giá từ những loại trái cây này. Bên cạnh đó, để đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết trong việc duy trì hoạt động sống, bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống với nhiều loại thực phẩm khác nhau.
Một số lưu ý khi sử dụng trái cây bổ máu
Mặc dù những loại trái cây bổ máu mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho cơ thể, tuy nhiên trong quá trình sử dụng bạn cần lưu ý một số yếu tố dưới đây để hạn chế tác dụng phụ không mong muốn đối với cơ thể:
- Ăn hoa quả vừa chín: Đa số các loại trái cây như chuối, dưa hấu, lựu, đều có hương vị ngon hơn khi chúng vừa chín đến một mức độ nhất định. Nếu trái cây chín quá hoặc đã xuất hiện mùi rượu thì thành phần dinh dưỡng của nó đã bị thay đổi. Ngoài ra nếu bạn đang bị đái tháo đường thì chỉ nên ăn trái cây ít ngọt và chín vừa, hạn chế ăn những loại trái cây có độ ngọt cao.
- Ăn hoa quả tươi: Việc ăn trái cây khi còn tươi, mọng nước sẽ giúp cơ thể được bổ sung đầy đủ nhất các loại vitamin và khoáng chất có trong các loại quả. Bên cạnh đó, bạn cũng không nên lạm dụng ăn những trái cây đã được gọt sẵn và bảo quản lâu ngày trong tủ lạnh. Khi để trái cây trong tủ lạnh càng lâu thì quá trình oxy hoá và vi khuẩn xâm nhập vào trái cây sẽ diễn ra nhanh hơn.
- Ăn trái cây theo mùa: Khí hậu Việt Nam có 4 mùa rõ rệt, hiện tượng khí hậu rõ nét. Ngoài những loại trái cây có thể ăn quanh năm như chuối, cam, mận thì bạn có thể bổ sung thêm các loại nên ăn thêm bơ, bưởi, vải, xoài. Đặc biệt nên chọn những loại quả phù hợp với tình trạng sức khoẻ như bạn đang bị thiếu máu thì cần bổ sung nhiều cam, dưa hấu chẳng hạn.
- Vệ sinh kỹ lưỡng: Khi sử dụng các loại trái cây hay chế biến nước ép tại nhà cần đảm bảo vệ sinh sạch sẻ, tất cả thiết bị như máy ép, cốc, và bát đĩa thật kỹ. Sử dụng thực phẩm sạch sẽ giúp ngăn chặn các nguy cơ nhiễm khuẩn và đảm bảo an toàn vệ sinh cho sức khỏe.
- Thiếu chất xơ và protein: Nếu ăn trái cây mà không bổ sung các nhóm thực phẩm khác, có thể dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng do thiếu hụt chất xơ và protein. Chất xơ đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe hệ tiêu hóa, trong khi protein cần thiết cho sức khỏe của cơ, xương và máu.
Trên đây là những gợi ý về các loại trái cây bổ máu và một số lưu ý mà bạn có thể tham khảo để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hằng ngày. Nếu còn vấn đề nào thắc mắc đừng ngần ngại hãy liên hệ cho Ocany để được giải đáp trực tiếp bởi chuyên gia.
Xem thêm:
- Hiến máu xong nên ăn gì để bổ máu, nhanh lấy lại sức tốt?
- Thiếu máu não nên ăn gì? 20 siêu thực phẩm nên bổ sung
Xin chào, tôi là Ngọc, biên tập viên nội dung tại Ocany Việt Nam. Mục tiêu hàng đầu của tôi là đảm bảo bạn nhận được thông tin đầy đủ và chính xác về nước ion kiềm Ocany, cùng với các thông tin về ẩm thực, dinh dưỡng giúp bạn đưa ra quyết định mua sắm thông minh và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới bài viết này. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!