Cụm từ “hệ miễn dịch” không còn xa lạ đối với chúng ta. Khi được hỏi về miễn dịch là gì thì mọi người sẽ liên tưởng ngay đến “hàng rào” bảo vệ sức khỏe. Để hiểu hơn về cơ chế hoạt động của hệ thống này, hãy cùng Ocany tìm hiểu về khái niệm và những thông tin thú vị có thể bạn chưa biết.
Miễn dịch là gì? Hệ miễn dịch là gì?
Vậy miễn dịch là gì Immune System là thuật ngữ chỉ hệ thống miễn dịch của cơ thể con người. Nó là một hệ thống được tạo thành bởi các tế bào đặc biệt gồm protein, mô và cơ quan. Sự liên kết chặt chẽ này giúp cơ thể tránh khỏi sự xâm nhập, tấn công của vi trùng, vi sinh vật.
Tế bào quan trọng nhất nằm trong hệ miễn dịch đó chính là tế bào bạch cầu. Nó hoạt động như một radar tìm kiếm và tiêu diệt các “sinh vật lạ” có khả năng gây hại đến sức khỏe. Một loạt thao tác “đáp trả” yếu tố gây bệnh được gọi là phản ứng miễn dịch.
Hệ miễn dịch giúp cơ thể tránh khỏi sự xâm nhập, tấn công của vi trùng, vi sinh vật
Hệ miễn dịch có cấu tạo phức tạp hơn cả hệ thần kinh và phân bố rải rác ở nhiều nơi, ví dụ như:
- Amidan cổ họng;
- Hệ tiêu hóa;
- Da;
- Hạch bạch huyết;
- Lá lách;
- Niêm mạc mũi, họng, bộ phận sinh dục.
Phân loại hệ miễn dịch
Sau khi đi qua khái niệm miễn dịch là gì, hãy tiếp tục cùng Ocany tìm hiểu xem có mấy loại miễn dịch.
Miễn dịch bẩm sinh
Miễn dịch bẩm sinh (innate immunity) là một phần của hệ miễn dịch không đặc hiệu. Nó có khả năng chống lại nhiều loại tác nhân gây bệnh khác nhau mà không yêu cầu quá trình học tập hay nhận dạng. Hệ miễn dịch bẩm sinh tồn tại sẵn trong cơ thể và được kích hoạt ngay khi tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
Hệ miễn dịch bẩm sinh bao gồm nhiều loại tế bào và cơ chế hoạt động khác nhau để giúp bảo vệ cơ thể. Các phagocytes như tế bào macrophage và neutrophil là những tế bào quan trọng trong hệ miễn dịch bẩm sinh. Chúng có khả năng di chuyển đến khu vực xâm nhập của tác nhân gây bệnh và tiêu diệt chúng bằng cách ăn chúng hoặc bằng các phản ứng hóa học.
Đại thực bào macrophage đang bắt lấy tác nhân xâm nhập
Miễn dịch đáp ứng
Miễn dịch đáp ứng (adaptive immunity) là một phần của hệ miễn dịch đặc hiệu. Điều này có nghĩa hệ miễn dịch sẽ phản ứng và nhận dạng các tác nhân gây bệnh cụ thể như vi khuẩn, virus, tế bào ung thư để tạo ra một đáp ứng miễn dịch đặc hiệu tương ứng để tiêu diệt tác nhân đó.
Miễn dịch đáp ứng được tạo ra bởi các tế bào miễn dịch chuyên biệt gọi là tế bào B và tế bào T. Các tế bào B sản xuất các kháng thể (antibody) đặc hiệu để nhận dạng và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Các tế bào T có thể giết chết các tế bào bị nhiễm bệnh hoặc giúp tế bào B sản xuất kháng thể.
Hệ miễn dịch thụ động hay hệ miễn dịch vay mượn
Hệ miễn dịch thụ động và hệ miễn dịch vay mượn là hai thuật ngữ được sử dụng để chỉ cùng một khái niệm. Đó là cơ chế miễn dịch tự nhiên được cung cấp bởi kháng thể và tế bào miễn dịch từ một loài khác.
Khi một cá nhân nhận được kháng thể từ một cá thể khác, ví dụ như từ mẹ sang con qua sữa mẹ, hoặc từ người được tiêm chủng vắc-xin, cơ thể của cá nhân đó sẽ sử dụng các kháng thể này để chống lại các tác nhân gây bệnh. Quá trình này không yêu cầu sự phát triển kháng thể bởi chính cơ thể của cá nhân, mà được cung cấp từ bên ngoài, do đó được gọi là hệ miễn dịch thụ động hoặc hệ miễn dịch vay mượn.
Tiêm vắc xin là một hình thức để xây dựng hệ miễn dịch thụ động
👉 Viêm xung huyết hang vị là gì? Mức độ nguy hiểm thế nào?
👉 12 nguyên nhân gây ra co thắt dạ dày – điều trị như thế nào?
👉 Polyp dạ dày là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch như thế nào?
Hệ miễn dịch là hệ thống bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh bên ngoài, bao gồm vi khuẩn, virus, nấm và tế bào ung thư. Hệ miễn dịch bao gồm nhiều loại tế bào, phân tử và cơ chế hoạt động khác nhau để giúp bảo vệ cơ thể.
Cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch gồm:
- Hệ miễn dịch tự nhiên (Innate immunity);
- Hệ miễn dịch thu được (Adaptive immunity);
- Hệ miễn dịch bộ nhớ (Immune memory).
Hệ miễn dịch đảm nhận vai trò gì?
Bài viết “miễn dịch là gì” sẽ tiếp tục đến với những nhiệm vụ mà hệ thống này đang đảm nhiệm.
Giúp cơ thể tránh xa bệnh tật
Đây là hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể. Vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hay nấm được xem là những “sinh vật lạ” có khả năng gây hại đến cơ thể. Cơ chế phản ứng miễn dịch của cơ thể sẽ được diễn ra theo các bước sau:
- Hệ thống miễn dịch tạo ra lớp rào chắn bảo vệ cơ thể khỏi mầm bệnh hay kháng nguyên có nguy cơ xâm nhập đến cơ thể;
- Khi các “sinh vật” này vượt qua hàng rào trái phép, hệ miễn dịch sẽ sản sinh bạch cầu, một số chất cùng protein để tấn công “những kẻ xâm nhập”. Bằng mọi cách, hệ thống miễn dịch của chúng ta loại bỏ kháng nguyên trước khi quá trình phân chia diễn ra;
- Nếu thất bại, hệ thống sẽ tăng cường hoạt động để hạn chế tối đa sự phát triển của mầm mống gây bệnh.
Hệ thống miễn dịch hoạt động tốt sẽ giúp cơ thể phòng chống bệnh hiệu quả
Tạo kháng thể chống bệnh cũ tái phát
Khi bệnh cũ tái phát, cơ chế miễn dịch là gì? Mức độ miễn dịch cùng sức đề kháng của mỗi người là khác nhau. Nó sẽ không ngừng cải thiện theo thời gian để hoàn thiện tốt nhất.
Khi còn nhỏ, những lần bị cảm cúm thì hệ thống sẽ tạo ra một kho lưu trữ các kháng thể khi lần đầu tiếp xúc với mầm bệnh. Khả năng này sẽ giúp đỡ rất nhiều khi bạn gặp phải tình trạng tương tự trong tương lai. Đây cũng là cơ chế mà vắc xin hoạt động.
Tuy nhiên, khi đến một độ tuổi nhất định thì hệ miễn dịch của bạn sẽ dần yếu đi. Suy giảm miễn dịch là nguyên nhân gây ra nhiều căn bệnh phổ biến như viêm khớp, thậm chí là ung thư.
👉 Vi khuẩn HP dạ dày là gì? Có lây không? Cách điều trị hiệu quả
👉 Trào ngược dạ dày là gì? Triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
👉 11 tác hại của ăn đêm ảnh hưởng cực xấu đến sức khỏe
Tầm quan trọng của hệ miễn dịch
Sau khi đã trải qua khái niệm miễn dịch là gì, có lẽ bạn đã phần nào nhận ra sự quan trọng của hệ thống này trong cơ thể. Hệ miễn dịch suy giảm sẽ tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, virus, độc tố tấn công cơ thể và gây ra một số căn bệnh.
Dấu hiệu dị ứng, mẫn cảm là dấu hiệu bạn đang bị rối loạn hệ miễn dịch. Hệ thống miễn dịch lúc này đang bị lỗi, dẫn đến nhận định sai và tấn công cả những yếu tố không quá nguy hiểm như phấn hóa, lông động vật.
Tầm quan trọng của hệ miễn dịch là gì không phải ai cũng biết
Bên cạnh đó, hệ miễn dịch cũng đặc biệt quan trọng với việc thải ghép đối với bệnh nhân thực hiện các ca cấy ghép mô hay cơ quan. Rối loạn hệ miễn dịch đôi khi sẽ dẫn đến các biến chứng như:
- Các bệnh tự miễn;
- Các loại bệnh suy giảm hệ miễn dịch như HIV/AIDS, hội chứng SCID.
Phương pháp để hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh
Bạn đã hiểu được tầm quan trọng của hệ miễn dịch là gì. Việc uống thuốc không có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch. Thay vào đó, các thói quen dưới đây sẽ là phương pháp tự nhiên để tăng cải thiện hệ thống miễn dịch của bạn.
Tập thể dục
Lười vận động là nguyên nhân hàng đầu khiến cơ thể uể oải, hệ miễn dịch và sức đề đề kháng suy giảm. Bạn không cần phải tập luyện các bộ môn quá mạnh mẽ. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, chạy bộ, nhảy dây cũng là cách hiệu quả để kích thích cơ thể sản sinh ra tế bào bạch cầu.
Ngoài ra, các hoạt động thể thao sẽ giải phóng một lượng hormone endorphin làm giảm đau, giảm căng thẳng, giúp ngủ ngon hơn và cải thiện khả năng miễn dịch.
Uống đủ nước
Phương pháp giúp cải thiện hệ miễn dịch là gì? Uống đủ nước là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch. Nước giúp đẩy các chất độc ra khỏi cơ thể và duy trì độ ẩm cho các tế bào và mô. Hơn nữa, nước cũng giúp duy trì sự hoạt động của các cơ quan, bao gồm cả hệ miễn dịch.
Phương pháp giúp cải thiện hệ miễn dịch là gì? – Đơn giản nhất là uống đủ nước
Khi cơ thể bị mất nước, cơ thể sẽ khó khăn trong việc loại bỏ các chất độc và chống lại các bệnh tật. Việc uống đủ nước giúp duy trì lượng chất lỏng trong cơ thể ở mức ổn định và giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.
👉 15 lợi ích tuyệt vời của việc uống nước đúng cách và khoa học
👉 Uống nước đun sôi để nguội có tốt không?
👉 Uống nước đúng giờ – Xây dựng thói quen chăm sóc sức khỏe
Uống nước ion kiềm
Bạn đã có câu trả lời cho vấn đề miễn dịch là gì. Vậy làm sao để tăng cường hệ miễn dịch? Thói quen sử dụng nước ion kiềm sẽ giúp bạn làm được điều này.
Nước ion kiềm là bí quyết sống thọ của người dân xứ mặt trời mọc. Loại nước này giàu kiềm, hydro, các chất chống oxy hóa, vi khoáng chất. Nhờ điều này mà bạn có thể cân bằng nồng độ pH trong dạ dày, loại bỏ các gốc tự do gây bệnh. Điều này cực kỳ quan trọng đối với hệ thống miễn dịch của bạn.
Hiện nay, công nghệ sản xuất nước ion kiềm tại Nhật đã dần phát triển và lan ra rộng trên thế giới. Vì thế, xu hướng sử dụng nước kiềm trong cuộc sống hằng ngày cũng được du nhập đến Việt Nam. Trong số đó, Ocany là một trong những sự lựa chọn tin cậy cho người dân Việt.
Nước Ocany – Thương hiệu nước uống tốt cho sức khỏe
Nước ion kiềm Ocany ra đời bằng công nghệ hiện đại của Nhật và Đức, cho ra một sản phẩm nước với đầy đủ đặc tính tốt cho sức khỏe như:
- Kích thước cụm phân tử nước siêu nhỏ giúp giảm lưu trữ mỡ bằng cách phân tách mỡ từ thức ăn ra nhiều cụm nhỏ để cơ thể dễ dàng đào thải ra ngoài.
- Chứa nhiều hydrogen có khả năng chống oxy hóa, loại bỏ các gốc tự do gây hại. Nhờ đó giúp bạn duy trì làn da trẻ trung, thải độc cơ thể dễ dàng hơn.
- Độ pH cao lên đến 9,5 giúp trung hòa axit dạ dày, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.
Ăn uống lành mạnh
Bạn cũng đã biết được tầm quan trọng của miễn dịch là gì. Thế thì làm sao để nâng cấp hệ thống miễn dịch của bản thân. Ăn uống khoa học là một trong những cách hiệu quả để cải thiện hệ miễn dịch. Chế độ ăn uống lành mạnh, cân đối và đa dạng cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì hoạt động của hệ miễn dịch.
Một số thực phẩm được coi là cực kỳ có lợi cho hệ miễn dịch bao gồm:
- Rau xanh;
- Hoa quả;
- Các loại thực phẩm giàu chất xơ;
- Các loại thực phẩm giàu đạm;
- Các loại chất béo lành mạnh.
Ngủ đủ giấc
Đúng vậy, ngủ đủ giấc là một trong những cách đơn giản nhưng rất hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch. Khi ngủ, cơ thể sẽ sản xuất các tế bào miễn dịch mới và khôi phục các tế bào miễn dịch đã tổn thương trong suốt ngày. Điều này giúp tăng cường khả năng đề kháng của cơ thể và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
Ngủ đủ giấc là một cách rất hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch
Thời gian ngủ tối thiểu mỗi đêm cần phải đảm bảo 7 giờ để đảm bảo hệ miễn dịch hoạt động tốt. Khi thiếu ngủ, cơ thể sẽ sản xuất cortisol – một hormone căng thẳng, giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh và làm suy yếu hệ miễn dịch. Ngoài ra, việc thiếu ngủ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác như mệt mỏi, rối loạn tâm lý và suy giảm tinh thần.
Hãy đảm bảo mình ngủ đủ giấc mỗi đêm, giữ cho giấc ngủ của bạn là thời gian yên tĩnh, thoải mái và không bị gián đoạn. Ngoài ra, tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ và thử các phương pháp giảm stress như yoga, thở đều.
Điều chỉnh cảm xúc
Tiếp tục bài viết bài viết miễn dịch là gì, chúng ta hãy đến với yếu tố quan trọng mà nhiều người đã bỏ qua. Đúng vậy, điều chỉnh cảm xúc có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch của bạn. Stress và cảm xúc tiêu cực có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, gây ra viêm nhiễm và các vấn đề sức khỏe khác.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người có tâm trạng tích cực thường có hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn và ít bị bệnh. Vì vậy, hãy cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình và tránh stress càng nhiều càng tốt để tăng cường hệ miễn dịch.
Những người tích cực thường có hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn và ít bị bệnh
Không lạm dụng rượu bia và chất kích thích
Việc sử dụng thuốc lá và ma túy có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, gây ra viêm nhiễm và các vấn đề sức khỏe khác. Nó cũng có thể làm giảm khả năng cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh. Do đó, việc tránh xa các chất kích thích này là cách tốt nhất để bảo vệ hệ miễn dịch của bạn.
Đối với rượu và bia, một số nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng thường xuyên có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác cho thấy rằng việc sử dụng một lượng nhỏ và có hạn có thể có lợi cho sức khỏe.
👉 10 tác hại của rượu bia khôn lường đối với sức khỏe
👉 Uống bia có béo không? Cách uống bia không bị tăng cân
👉19 cách pha nước giải rượu nhanh chóng đơn giản tại nhà
Bổ sung các dưỡng chất qua các thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung
Việc bổ sung các dưỡng chất thông qua thực phẩm chức năng và thực phẩm bổ sung có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Dưới đây là một số dưỡng chất và thực phẩm có chứa chúng mà có thể được bổ sung:
- Vitamin C;
- Vitamin D;
- Kẽm;
- Selen;
- Probiotic.
Những loại thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch
Hầu hết mọi người đều hiểu miễn dịch là gì, nhưng khá ít người biết loại thực phẩm nào sẽ là sự là lựa chọn lý tưởng cho “hàng phòng thủ” này. Nếu nằm trong số này thì bạn có thể tham khảo một số nhóm thực phẩm này dưới đây.
Những loại thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch
Thực phẩm có nguồn gốc thực vật
Nhóm này bao gồm các loại rau củ quả, các loại hạt và đậu. Đây là nhóm dưỡng chất cung cấp lượng dinh dưỡng lớn cùng với các chất chống oxy hóa, giúp chống lại nhiều mầm bệnh. Một số loại thực phẩm điển hình của nhóm này là:
- Trái cây có múi;
- Ớt chuông đỏ;
- Bông cải xanh;
- Tỏi;
- Gừng;
- Cải bó xôi;
- Hạnh nhân;
- Hạt hướng dương;
- Nghệ;
- Trà xanh;
- Đu đủ;
- Kiwi.
Chất béo lành mạnh
Các loại thực phẩm thuộc nhóm chất béo lành mạnh mà bạn có thể tham khảo là dầu oliu và dầu cá hồi. Chúng có tác dụng giảm viêm, nhờ đó tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả.
Tình trạng viêm dù nhẹ nhưng nếu bị căng thẳng hay chấn thương, nó có thể phát triển lên mãn tính và ngăn cản hoạt động của hệ thống miễn dịch. Axit Omega-3 cũng là dưỡng chất tuyệt vời cho hệ miễn dịch của bạn.
Thực phẩm lên men hoặc uống bổ sung probiotic
Probiotic là từ khóa xuất hiện khi bạn tìm hiểu miễn dịch là gì. Hoạt chất này xuất hiện nhiều trong các thực phẩm hay đồ uống lên men như sữa chua, dưa cải, kim chi. Nó giúp các tế bào miễn dịch phân biệt đâu là tế bào khỏe mạnh với sinh vật xâm nhập có hại.
Gia cầm và động vật có vỏ
Đây cũng là nhóm thực phẩm khép lại bài viết miễn dịch là gì. Các loại thịt gia cầm như gà tây có chứa nhiều B6, loại vitamin hỗ trợ sản sinh tế bào hồng cầu mới. Nước hầm xương gà với gelatin, chondroitin sẽ là phương thuốc điều trị bệnh lý về đường ruột và tăng cường hệ miễn dịch.
Thịt gà là nhóm thực phẩm khép lại bài viết miễn dịch là gì?
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm các loại động vật có vỏ như hàu, cua, tôm hùm. Lượng kẽm và vitamin, khoáng chất dồi dào sẽ là nguồn dưỡng chất tuyệt vời giúp hệ miễn dịch vững chắc hơn.
Ocany hy vọng rằng, qua bài viết này thì bạn đã nắm rõ khái niệm miễn dịch là gì. Hệ miễn dịch chính là “bộ giáp” giúp bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân xấu gây hại. Một lối sống lành mạnh chính là chìa khóa mà bạn đang tìm kiếm để tăng cường hệ miễn dịch.
Xin chào, tôi là Ngọc, biên tập viên nội dung tại Ocany Việt Nam. Mục tiêu hàng đầu của tôi là đảm bảo bạn nhận được thông tin đầy đủ và chính xác về nước ion kiềm Ocany, cùng với các thông tin về ẩm thực, dinh dưỡng giúp bạn đưa ra quyết định mua sắm thông minh và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới bài viết này. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!
