Pha sữa bằng nước quá nóng hay quá lạnh có ảnh hưởng gì? Là vấn đề mà hầu hết các bậc phụ huynh đều quan tâm. Điều này tưởng chừng như đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều tác động đến chất lượng sữa và hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Hãy cùng Ocany tìm hiểu thông tin dưới đây để biết cách pha sữa an toàn nhất cho con bạn.
Pha sữa bằng nước quá nóng hay quá lạnh có ảnh hưởng gì không?
Pha sữa bằng nước quá nóng hoặc quá lạnh đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa cũng như sức khỏe của bé. Dưới đây là những tác động cụ thể:
Ảnh hưởng của việc pha sữa bằng nước quá nóng
Việc pha sữa bằng nước quá nóng có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và dinh dưỡng của bé. Tiêu biểu như:
- Làm mất chất dinh dưỡng trong sữa: Nhiệt độ nước quá cao (trên 70°C) có thể phá hủy một số vitamin quan trọng trong sữa công thức, đặc biệt là vitamin C, B1 và axit folic. Bên cạnh đó, một số protein có lợi trong sữa có thể bị biến tính, làm giảm giá trị dinh dưỡng của sữa. Nước pha sữa quá nóng có thể tiêu diệt các lợi khuẩn probiotic trong sữa, đây là khoáng chất quan trọng cho hệ miễn dịch của bé.
- Gây bỏng miệng và thực quản của trẻ: Nếu sữa quá nóng, bé có thể bị bỏng lưỡi, họng hoặc thực quản, gây đau rát khi bú. Trẻ sơ sinh có niêm mạc miệng và hệ tiêu hóa rất nhạy cảm, dễ bị tổn thương nếu uống sữa quá nóng. Do đó, phụ huynh nên kiểm tra nhiệt độ sữa bằng cách nhỏ một ít ra cổ tay trước khi cho bé uống.
- Làm thay đổi kết cấu sữa công thức: Khi pha sữa bằng nước quá nóng, một số thành phần trong sữa có thể kết tủa, vón cục hoặc không hòa tan đều, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng của bé. Nước pha sữa quá nóng sẽ khiến bột vón cục khó tan, protein bị đông lại khiến bé khó tiêu hoá. Sữa bị tách lớp hoặc tạo ra chất lắng cặn, ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
- Tạo ra hợp chất có hại nếu pha sữa bằng bình nhựa không chịu nhiệt: Nếu sử dụng bình nhựa kém chất lượng, nước nóng có thể làm giải phóng hóa chất độc hại như BPA (Bisphenol A), ảnh hưởng đến hệ nội tiết của trẻ. Tất cả các bình sữa và núm vú đều có giới hạn chịu nhiệt nhất định. Nếu bình và núm vú bị đun nóng quá giới hạn này, nó sẽ có thể bị biến dạng hoặc nguy hiểm hơn là hình thành một số chất không tốt đối với cơ thể của bé.
- Khó tiêu hóa: Nước quá nóng làm protein trong sữa bị đông lại, khiến bé khó tiêu hóa. Pha sữa ở nhiệt độ không phù hợp có thể gây đau bụng, tiêu chảy và ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của trẻ.

Pha sữa bằng nước quá nóng ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hoá của trẻ
Ảnh hưởng của việc pha sữa bằng nước quá lạnh
Ngược lại với nước quá nóng, việc pha sữa bằng nước quá lạnh cũng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực sau đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ:
- Sữa không tan đều, dễ vón cục: Nước quá lạnh (dưới 30°C) khiến sữa khó hòa tan, dẫn đến vón cục và lắng cặn. Điều này gây khó khăn cho bé khi bú, làm giảm khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng. Các thành phần dinh dưỡng cũng không được phân tán đều, làm giảm hiệu quả dinh dưỡng.
- Gây khó tiêu và ảnh hưởng hệ tiêu hóa: Sữa pha bằng nước lạnh có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể bé, gây lạnh bụng và khó tiêu. Trong khi đó, trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa nhạy cảm dễ bị đầy hơi, đau bụng, hoặc tiêu chảy nếu uống sữa quá lạnh. Men tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả khi nhiệt độ thấp.
- Giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng: Pha sữa không đúng cách, đặc biệt khi dùng nước quá lạnh có thể làm giảm khả năng hấp thụ chất béo và protein. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt năng lượng, ảnh hưởng đến quá trình tăng cân và phát triển của trẻ.
- Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn: Nếu nước lạnh không được đun sôi trước khi pha sữa, vi khuẩn có hại trong nước có thể chưa bị tiêu diệt hoàn toàn. Điều này làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa và nhiễm trùng đường ruột ở trẻ. Luôn đảm bảo nước pha sữa đạt nhiệt độ thích hợp (khoảng 40-50°C) và sử dụng nước đun sôi để nguội dần để đảm bảo an toàn vệ sinh cho bé.

Pha sữa bằng nước quá lạnh khiến sữa bị vón cục khó hoà tan
Nhiệt độ nước phù hợp để pha sữa công thức
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia dinh dưỡng, nước dùng để pha sữa công thức nên có nhiệt độ khoảng 40-50°C. Tuy nhiên, nhiệt độ này có thể thay đổi tùy theo loại sữa, vì vậy mẹ nên xem hướng dẫn trên bao bì sản phẩm. Một số loại sữa có thể yêu cầu nhiệt độ cao hơn (60-70°C), nhưng đa phần sữa công thức yêu cầu nhiệt độ 40-50°C.
Dưới đây là những lý do bạn nên pha sữa ở nhiệt độ phù hợp:
Theo khuyến nghị nước dùng để pha sữa công thức nên có nhiệt độ khoảng 40-50°C. Nhiệt độ này được khuyến cáo vì nhiều lý do quan trọng: giúp sữa hòa tan hoàn toàn và không bị vón cục, đảm bảo giữ nguyên dưỡng chất trong sữa, tránh nguy cơ bỏng miệng hoặc gây lạnh bụng cho bé.
Đặc biệt, đây là mức nhiệt đủ để tiêu diệt một số vi khuẩn có thể tồn tại trong bột sữa công thức, đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bé. Ngoài ra, việc duy trì nhiệt độ phù hợp còn giúp các thành phần dinh dưỡng trong sữa được bảo toàn tốt nhất, từ đó tối ưu hóa giá trị dinh dưỡng mà bé nhận được.
Cách kiểm tra và chuẩn bị nước pha sữa đúng nhiệt độ
Có nhiều phương pháp để kiểm tra nhiệt độ nước trước khi pha sữa. Cách chính xác nhất là sử dụng nhiệt kế chuyên dụng để đo và đảm bảo nước ở khoảng 40-50°C. Nếu không có nhiệt kế, bạn có thể dùng phương pháp cảm nhận bằng cách nhỏ một giọt nước lên cổ tay nếu nước ấm vừa phải, không quá nóng hoặc quá lạnh là có thể sử dụng.
Tuyệt đối không dùng nước vừa sôi để pha sữa, mà cần để nguội khoảng 15-20 phút sau khi sôi. Trong quá trình chờ nước nguội, nên đậy kín nắp để tránh bụi bẩn rơi vào. Bạn cũng có thể chuẩn bị sẵn nước đun sôi để nguội trong bình giữ nhiệt, điều này giúp tiết kiệm thời gian khi cần pha sữa cho bé, đặc biệt là vào ban đêm. Tuy nhiên, cần đảm bảo bình giữ nhiệt được vệ sinh sạch sẽ và thay nước mới mỗi ngày.

Nước dùng để pha sữa công thức nên có nhiệt độ khoảng 40-50°C
Cách pha sữa công thức đúng cách
Để đảm bảo chất lượng sữa và sự an toàn cho bé, các phụ huynh có thể tham khảo công thức pha sữa dưới đây:
- Trước khi bắt đầu pha sữa, việc đầu tiên và quan trọng nhất là đun sôi nước sau đó để nguội đến nhiệt độ 40-50°C. Lưu ý, không nên sử dụng nước nóng trực tiếp từ máy nước nóng, nước khoáng hoặc nước lọc chưa đun sôi vì có thể chứa vi khuẩn gây hại cho bé. Đồng thời, bạn cần rửa tay thật sạch bằng xà phòng và tiệt trùng tất cả dụng cụ pha sữa như bình, núm ti và nắp đậy.
- Bước tiếp theo là cho lượng sữa bột vào bình theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Hãy sử dụng muỗng đong đi kèm trong hộp sữa và đảm bảo gạt phẳng bột sữa ngang mặt muỗng, không nén chặt. Việc tuân thủ chính xác tỷ lệ nước và bột là cực kỳ quan trọng, không nên pha đặc hoặc loãng hơn so với hướng dẫn vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
- Sau khi cho sữa bột vào, lắc nhẹ bình theo chuyển động tròn để bột tan hoàn toàn và không còn vón cục. Tránh lắc quá mạnh vì sẽ tạo nhiều bọt khí, khiến bé dễ bị đầy hơi khi bú. Ngoài ra, bạn nên kiểm tra kỹ đáy bình để đảm bảo không còn cục bột nào chưa tan.
- Trước khi cho bé bú, bạn cần kiểm tra nhiệt độ sữa kỹ lưỡng. Như đã nêu trên, nhiệt độ lý tưởng là khoảng 37°C. Bạn có thể nhỏ vài giọt sữa lên cổ tay để kiểm tra, sữa nên ấm nhẹ chứ không nóng. Nếu có điều kiện, bạn có thể sử dụng máy đo nhiệt độ chuyên dụng để đảm bảo chính xác.
- Cuối cùng, sữa pha xong nên cho bé uống ngay và không để quá 1 giờ để tránh vi khuẩn phát triển. Lưu ý, phụ huynh không nên pha sữa trước để dành hoặc hâm nóng lại sữa đã pha. Phần sữa thừa nên được đổ bỏ, không nên tiết kiệm để dùng lại. Sau khi cho bé bú xong, rửa sạch bình và các dụng cụ ngay lập tức, đồng thời đậy kín hộp sữa và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát.
Hy vọng những chia sẻ trên đây từ Ocany đã giúp bạn dễ dàng giải đáp thắc mắc pha sữa bằng nước quá nóng hay quá lạnh có ảnh hưởng gì? Từ đó, biết cách áp dụng phương pháp pha sữa phù hợp, đảm bảo an toàn và dinh dưỡng cho trẻ.
Xem thêm:
- So sánh nước đun sôi để nguội và nước tinh khiết trong pha sữa
- Loại nước nào không nên dùng để pha sữa công thức?

Xin chào, tôi là Ngọc, biên tập viên nội dung tại Ocany Việt Nam. Mục tiêu hàng đầu của tôi là đảm bảo bạn nhận được thông tin đầy đủ và chính xác về nước ion kiềm Ocany, cùng với các thông tin về ẩm thực, dinh dưỡng giúp bạn đưa ra quyết định mua sắm thông minh và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới bài viết này. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!