Bạn đã biết chỉ số MCH khi xét nghiệm máu là gì chưa? Xét nghiệm máu không chỉ có thể giúp sàng lọc bệnh, nhận biết bất thường trong cơ thể mà còn giúp phát hiện, chẩn đoán ung thư để kịp thời xây dựng được phác đồ điều trị phù hợp. Trong đó, xét nghiệm máu đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người. Để biết chỉ số MCH là gì và có ý nghĩa ra sao? Hãy cùng Ocany theo dõi bài viết dưới đây nhé!
Chỉ số MCH là gì? Ý nghĩa của chỉ số này đối với sức khỏe
Xét nghiệm máu là gì?
Xét nghiệm máu (xét nghiệm huyết học) là loại xét nghiệm được thực hiện trên mẫu máu với mục đích đo hàm lượng một số chất nhất định có trong máu hoặc đếm số lượng các loại tế bào máu. Xét nghiệm máu có thể được thực hiện để tìm các dấu hiệu bệnh, tác nhân gây bệnh, kiểm tra kháng thể, tìm ra được những dấu hiệu của ung thư hay đánh giá hiệu quả điều trị bệnh,…
Xét nghiệm huyết học có thể tìm các dấu hiệu bệnh, tác nhân gây bệnh
Hiện nay có rất nhiều loại xét nghiệm máu khác nhau. Trong đó, xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (CBC) là loại xét nghiệm thường quy, được thực hiện khi khám sức khỏe, khám bệnh, cấp cứu, hay theo dõi quá trình điều trị của bệnh nhân,… Kỹ thuật cho phép này kiểm tra 3 loại tế bào trong máu đó là bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu.
Kết quả CBC cũng phản ánh rõ nét chất lượng, số lượng của các tế bào máu, từ đó cho phép bác sĩ chẩn đoán và theo dõi các vấn đề bất thường của cơ thể (thiếu máu, nhiễm trùng, rối loạn chảy máu,…) và tiên lượng được bệnh tốt hơn, chính xác hơn.
>>> Xem thêm: Độ nhớt của máu là gì? Cách làm giảm độ nhớt của máu
Chỉ số MCH là gì? Ý nghĩa của chỉ số MCH trong xét nghiệm máu
Chỉ số MCH đóng vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán bệnh
Chỉ số MCH hay Mean Corpuscular Hemoglobin là một lượng huyết sắc tố trung bình tồn tại ở trong một tế bào hồng cầu của cơ thể con người. Được biết, huyết sắc tố chính là loại protein có vai trò hỗ trợ hồng cầu vận chuyển oxy đến các tế bào cũng như các mô ở bên trong cơ thể con người.
Chỉ số MCH có thể được xác định bằng cách xét nghiệm máu CBC khi đi thăm khám sức khỏe định kỳ. CBC là xét nghiệm máu tổng thể được thực hiện với mục đích kiểm tra đầy đủ 3 loại tế bào trong máu là bạch cầu, hồng cầu và cả tiểu cầu. CBC sẽ giúp cho bác sĩ có cái nhìn tổng quát về sức khỏe hiện tại của người được xét nghiệm. Đồng thời, nó còn có thể phát hiện một số bất thường của cơ thể, chẳng hạn như nhiễm trùng, bị thiếu máu và rối loạn chảy máu.
Một số lưu ý quan trọng khi thực hiện xét nghiệm MCH
Trước khi thực hiện xét nghiệm chỉ số MCH, người xét nghiệm cần tuân thủ những quy định sau:
- Không uống bất kỳ loại thuốc nào trước khi xét nghiệm máu. Trường hợp bệnh nhân đã lỡ uống thuốc thì cần thông báo với bác sĩ để có phương pháp xử lý phù hợp.
- Nhịn ăn: Khi xét nghiệm MCH cùng với các xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh về gan mật, mỡ máu hay đường huyết thì bệnh nhân cần nhịn ăn trong khoảng từ 8 – 12 tiếng. Đối với xét nghiệm cường giáp hay HIV và các bệnh lý khác thì người bệnh không cần nhịn ăn.
- Trước khi xét nghiệm, người bệnh không sử dụng chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá,…
>>> Xem thêm: Uống cà phê mỗi ngày có tốt không? Lợi ích và tác hại của cà phê
Chỉ số MCH thấp thể hiện gì?
Chỉ số MCH thấp có thể do cơ thể đang thiếu sắt và các chất dinh dưỡng
Chỉ số MCH dưới 26 pg/tế bào có nghĩa đang ở tình trạng thiếu sắt trong máu. Sắt có vai trò quan trọng trong việc tạo ra huyết sắc tố. Khi cơ thể thiếu chất sắt thì chỉ số MCH trong máu sẽ thấp. Tình trạng này cũng thường xảy ra ở người bị thiếu dinh dưỡng hay đang thực hiện một chế độ ăn chay.
Ngoài ra, một nguyên nhân dẫn đến tình trạng chỉ số MCH thấp còn do kinh nguyệt kéo dài ở phụ nữ, phẫu thuật dạ dày và bệnh Celiac. Những bệnh lý này sẽ làm cho cơ thể người bệnh mất sắt hay thiếu sắt vì không hấp thu sắt đầy đủ. Bên cạnh đó, khi cơ thể bị thiếu một vài vitamin quan trọng như vitamin B thì chỉ số MCH cũng sẽ xuống thấp.
Ở những người có chỉ số MCH thấp thường sẽ không có bất kỳ biểu hiện nào trong giai đoạn đầu. Khi tình trạng bệnh nặng hơn, chỉ số giảm xuống quá thấp thì người bệnh mới có các biểu hiện như: khó thở, chóng mặt, mệt mỏi, da nhợt nhạt, bầm tím,…
Nguyên nhân và triệu chứng khi chỉ số MCH thấp
Chỉ số MCH dưới 27,5 pg được xem là mức thấp. Điều này có nghĩa là hàm lượng hemoglobin trong tế bào hồng cầu ít hơn bình thường.
Nguyên nhân khiến cho MCH thấp
MCH thấp là tình trạng thiếu máu do thiếu sắt. Sắt có vai trò rất quan trọng trong sự sản xuất hemoglobin. Cơ thể hấp thụ lượng nhỏ sắt từ thực phẩm để tạo ra hemoglobin. Một số nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là chế độ ăn có quá ít chất sắt, từng trải qua một ca đại phẫu hay bị chấn thương và mất nhiều máu.
Trong một số ít trường hợp, chỉ số MCH thấp có thể là do bệnh tan máu bẩm sinh (hay còn gọi là thalassemia). Ở những người bị bệnh này thì sự sản xuất hemoglobin bên trong cơ thể bị hạn chế và sẽ có ít hồng cầu trong máu hơn người bình thường.
Triệu chứng của MCH thấp
MCH thấp có những dấu hiệu, triệu chứng như:
- Khó thở
- Mệt mỏi, uể oải
- Tức ngực
- Tim đập nhanh
- Da nhợt nhạt hay vàng da
- Đau đầu
Chỉ số MCH cao là thể hiện điều gì?
Chỉ số MCH cao là thể hiện điều gì bạn đã biết?
Với trường hợp chỉ số MCH cao trên 34 pg/tế bào thì người bệnh đang có nguy cơ mắc căn bệnh thiếu máu ác tính. Tình trạng này xảy chỉ ra khi cơ thể không đủ lượng axit folic và vitamin B12. Người có chỉ số MCH tăng cao thường mắc phải những tình trạng sau:
- Bệnh lý ở gan
- Uống quá nhiều thuốc chứa estrogen
- Lạm dụng rượu bia và cá chất kích thích
- Biến chứng ung thư hay bị nhiễm trùng
Nguyên nhân và triệu chứng khi MCH cao
Chỉ số MCH cao thường sẽ trên 33,2 pg. Điều này có nghĩa là cơ thể có nhiều hemoglobin trong mỗi tế bào hồng cầu hơn bình thường.
Nguyên nhân MCH cao
MCH cao thường là do thiếu máu khi thiếu vitamin B, đặc biệt là vitamin B12 và folate (vitamin B9). Cả hai loại vitamin nhóm B này được cơ thể sử dụng để tạo ra hồng cầu. Thiếu máu khi thiếu vitamin B có thể xảy ra nếu như chế độ ăn uống không cung cấp đủ vitamin B và cơ thể không hấp thụ vitamin B12 hoặc folate một cách hiệu quả. Do đó, chúng ta cần nhận biết các dấu hiệu thiếu hụt vitamin B để có thể bổ sung kịp thời và ngăn ngừa thiếu máu.
Triệu chứng của MCH cao
Các dấu hiệu, triệu chứng khi MCH cao cũng tương tự như MCH thấp, gồm có:
- Khó thở
- Tức ngực
- Mệt mỏi, uể oải
- Tim đập nhanh
- Da nhợt nhạt, vàng da
- Đau đầu
Nếu như bị thiếu máu vì thiếu vitamin B12 còn có các triệu chứng như:
- Cảm giác châm chích ở lòng bàn tay hoặc bàn chân
- Buồn nôn, hay nôn mửa
- Đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu
- Các triệu chứng về thần kinh, như chán nản, ủ rũ hoặc lú lẫn
Nếu bị thiếu máu vì cơ thể thiếu folate thì sẽ có các triệu chứng:
- Tiêu chảy
- Hay cáu gắt
- Chán ăn
- Lưỡi trơn nhẵn do mất gai lưỡi hoặc cũng có thể trở nên nhạy cảm
Làm thế nào để có thể đảm bảo cân bằng chỉ số MCH?
Các cách đảm bảo cân bằng chỉ số MCH
Bạn đã biết MCH là gì cũng như các triệu chứng khi chỉ số này cao hoặc thấp? Trường hợp có các biểu hiện cảnh báo mức MCH thấp hoặc cao, người bệnh cần đi tới các cơ sở y tế để thực hiện xét nghiệm. Từ đó, bác sĩ sẽ có thể tìm ra nguyên nhân và đưa ra chỉ định điều trị phù hợp.
- Chỉ số MCH ở mức thấp: Người bệnh có thể điều chỉnh chỉ số này trở về mức cân bằng nếu như thay đổi chế độ ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu cơ thể xuất hiện các biểu hiện trầm trọng như chóng mặt, khó thở, da nhợt nhạt thì cần phải tới cơ sở y tế để điều trị;
- Chỉ số MCH ở mức cao: Cần đến ngay cơ sở y tế, bệnh viện để khám chữa bệnh và có phương pháp điều trị kịp thời.
Trên đây là những thông tin về chỉ số MCH là gì cũng như các nguyên nhân và triệu chứng khi chỉ số MCH cao hay thấp. Để đảm bảo an toàn, mỗi người trong chúng ta nên thực hiện thăm khám sức khỏe định kỳ ngay trong khi cơ thể khỏe mạnh. Ocany chúc bạn đọc có một sức khỏe thật tốt!
Xin chào, tôi là Ngọc, biên tập viên nội dung tại Ocany Việt Nam. Mục tiêu hàng đầu của tôi là đảm bảo bạn nhận được thông tin đầy đủ và chính xác về nước ion kiềm Ocany, cùng với các thông tin về ẩm thực, dinh dưỡng giúp bạn đưa ra quyết định mua sắm thông minh và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới bài viết này. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!
