Cuộc sống hiện đại ngày nay khiến con người sống bận rộn, thất thường trong vấn đề ăn uống và chăm sóc sức khỏe. Vì vậy, dẫn đến tình trạng viêm dạ dàyphổ biến. Bệnh xảy ra ngay cả với những bạn còn trẻ. Bài viết này, Ocany sẽ cùng bạn tìm hiểu nguyên nhân và cách để khắc phục tình trạng bệnh viêm dạ dày này nhé!
Viêm dạ dày là gì?
Viêm dạ dày hay đau dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị viêm nhiễm, gây đau vùng thượng vị, ợ nóng, ợ chua, ăn không tiêu, đầy hơi… Bệnh ban đầu thường nhẹ nhưng nếu chủ quan sẽ để lại phát sinh các bệnh nguy hiểm như viêm dạ dày mãn tính, xuất huyết dạ dày, hẹp môn vị, thủng dạ dày, ung thư dạ dày.
Viêm dạ dày là tình trạng dạ dày bị tổn thương, gây đau ở vùng bụng
Căn cứ vào thời gian tiến triển của bệnh, viêm dạ dày ruột được chia thành 2 giai đoạn gồm viêm dạ dày cấp tính và viêm dạ dày mạn.
Viêm dạ dày cấp
Viêm dạ dày cấp tính là tình trạng niêm mạc dạ dày bị sưng hoặc viêm đột ngột và gây ra những cơn đau dữ dội. Bệnh có đặc điểm khởi phát, tiến triển nhanh và biến chứng nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát nhanh nếu được điều trị đúng cách. Nguyên nhân gây viêm dạ dày ruột cấp tính có thể do nhiễm trùng hoặc lạm dụng thuốc, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá, stress kéo dài,…
Viêm dạ dày mạn
Viêm dạ dày mạn là tình trạng viêm dạ dày kéo dài thường do vi khuẩn Helicobacter pylori gây ra. Bệnh thường có tiến triển tốt khi được điều trị đúng phác đồ và liên tục. Viêm dạ dày mạn có liên quan đến viêm dạ dày tá tràng và tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Vì vậy, bạn cần chú ý điều trị và theo dõi tiến triển của bệnh để kịp “trở tay” khi bệnh tiến triển.
👉 Loét dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
👉 12 nguyên nhân gây ra co thắt dạ dày – điều trị như thế nào?
👉 Polyp dạ dày là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Đối tượng dễ mắc bệnh viêm dạ dày
Viêm dạ dày cấp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng không phổ biến. Bệnh chủ yếu xuất phát từ những người có nguy cơ dễ mắc bệnh như: Người có chế độ sống thiếu khoa học, ăn uống không lành mạnh, lười vận động… Ngoài ra, những người sống trong môi trường thiếu vệ sinh cũng rất dễ mắc bệnh. Vì môi trường này sẽ làm cho họ có nguy cơ nhiễm vi khuẩn H.pylori, một loại vi khuẩn gây viêm dạ dày.
Bên cạnh đó, người cao tuổi cũng được coi là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm dạ dày cao hơn so với những người trẻ tuổi do họ nhiễm vi khuẩn HP lâu năm. Hơn nữa, người lớn tuổi cũng là đối tượng thường sử dụng thuốc giảm đau chống viêm (NSAIDS). Đây cũng là lý do tại sao màng nhầy của bao tử ở người cao tuổi có nguy cơ bị tổn thương cao do sử dụng NSAID lâu dài.
Bất cứ ai trong chúng ta cũng đều có nguy cơ bị viêm dạ dày
Triệu chứng viêm dạ dày
Một số dấu hiệu viêm loét dạ dày có thể nhận biết bao gồm:
- Đau bụng vùng thượng vị, có thể đau hơn khi đói hoặc sau khi ăn hoặc cả hai;
- Cảm giác đầy bụng sau khi ăn khiến tôi không thể ăn nhiều như bình thường;
- Chướng bụng, ợ chua, ợ nóng;
- Chán ăn;
- Buồn nôn và ói mửa.
Cần lưu ý rằng những triệu chứng này cũng giống với các bệnh tiêu hóa khác như viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản hay thậm chí là ung thư dạ dày. Vì vậy, khi bạn gặp các triệu chứng trên cần đến ngay bệnh viện để được chẩn đoán chuyên sâu và kết luận bệnh.
Viêm dạ dày sẽ gây nên tình trạng chán ăn cho người bệnh
Nguyên nhân viêm dạ dày
Bệnh viêm dạ dày xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có 2 nhóm dưới đây:
Nguyên nhân viêm dạ dày cấp
- Thuốc giảm đau chống viêm (NSAIDS), thuốc Aspirin;
- Rượu bia, thuốc lá;
- Do vi khuẩn Helicobacter Pylori;
- Do stress, nhiễm khuẩn huyết, chấn thương….
Nguyên nhân viêm dạ dày mạn
- Phổ biến vẫn là do nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori.
- Nguyên nhân ít gặp hơn là do tự miễn, bệnh Crohn…
Nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori là một trong các nguyên nhân phổ biến gây viêm dạ dày
Cách để chẩn đoán bệnh viêm dạ dày
Bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán ban đầu sau khi khám sức khỏe và xem xét tiền sử bệnh của bạn. Sau đó, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân gây nên viêm dạ dày. Dưới đây là một số cách để chẩn đoán bệnh thường được áp dụng:
Xét nghiệm H.pylori
Một số phương pháp có thể giúp xác định xem bạn có bị nhiễm H hay không. Vi khuẩn này có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu, xét nghiệm phân hoặc xét nghiệm hơi thở.
Nội soi tiêu hóa trên
Bác sĩ sẽ sử dụng một ống mỏng, dài, dễ di chuyển có gắn một camera nhỏ ở một đầu để luồn nó qua cổ họng, vào thực quản rồi xuống dạ dày và ruột non. Khi ống nội soi di chuyển, thiết bị đồng thời ghi lại hình ảnh bên trong các cơ quan mà chúng đi qua, giúp bác sĩ tìm kiếm các dấu hiệu viêm nhiễm trên bề mặt niêm mạc.
Chụp X-quang đường tiêu hóa
Phương pháp này áp dụng tia X nhằm tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong đường tiêu hóa, bao gồm thực quản, dạ dày và cả ruột non. Để làm cho vết loét (nếu có) nhìn rõ hơn trên hình ảnh thu được, bạn sẽ cần dùng thuốc cản quang theo chỉ dẫn.
Chụp X-quang đường tiêu hóa là một trong những cách giúp chẩn đoán viêm dạ dày
Khi nào bệnh nhân bị viêm dạ dày nên đến gặp bác sĩ?
Viêm dạ dày cấp có thể tự khỏi mà không cần có sự điều trị hoặc sự can thiệp y tế nào. Bệnh dạ dày cấp tính tuy không phải là bệnh nguy hiểm nhưng có thể gây xuất huyết tiêu hóa. Vì vậy, bạn cần đi khám khi các triệu chứng nếu tình trạng sức khoẻ không cải thiện sau khi điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt.
Biến chứng của viêm dạ dày
Viêm dạ dày là căn bệnh nguy hiểm vì bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nặng nề nếu không được kiểm soát tốt. Đặc biệt, những biến chứng mà bạn có thể đối mặt thì lại vô cùng nguy hiểm như:
Chảy máu dạ dày
Xuất huyết tiêu hóa là biến chứng phổ biến nhất của viêm dạ dày mãn tính. Niêm mạc dạ dày bị tổn thương nghiêm trọng sẽ gây ra tình trạng chảy máu. Các dấu hiệu nhận biết là nôn mửa và trong phân có lẫn máu. Nếu chảy máu dạ dày nhẹ người bệnh sẽ có các biểu hiện như đau bụng, mệt mỏi, suy nhược,… Nếu chảy máu dạ dày nặng có thể nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, khi có những dấu hiệu bất thường, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Thủng dạ dày
Thủng dạ dày là một biến chứng khác của bệnh viêm dạ dày mãn tính do niêm mạc dạ dày bị viêm loét nặng. Khi bị thủng dạ dày, người bệnh sẽ có những biểu hiện: Đau vùng thượng vị dữ dội, bị hụt hơi, cơ bụng cứng, mặt tái nhợt và huyết áp thấp.
Ung thư dạ dày
Một trong những biến chứng nguy hiểm của các bệnh đường tiêu hóa là ung thư dạ dày. Lúc này trong dạ dày đã xuất hiện khối u ác tính. Đây là loại ung thư phổ biến và có nguy cơ di căn rất cao. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn thì tỷ lệ điều trị thành công không cao và bệnh nhân phải đối mặt với tính trạng xấu nhất.
Viêm dạ dày có thể gây nên biến chứng ung thư dạ dày
Bệnh viêm dạ dày có lây không?
Viêm dạ dày vốn là bệnh không lây nhiễm nhưng những người bị viêm dạ dày do nhiễm vi khuẩn H.Pylori thì có thể lây nhiễm. Bạn cần lưu ý, lây nhiễm ở đây là lây nhiễm vi khuẩn H.pylori qua đường ăn uống. Đây là loại vi khuẩn gây viêm dạ dày phổ biến nhất nên khi chúng lây lan từ người này sang người khác sẽ dễ gây viêm dạ dày. Do đó, trong quá trình ăn uống với những người bệnh viêm dạ dày do vi khuẩn H.pylori, bạn cần phải cẩn thận về khâu vệ sinh.
Viêm dạ dày có nguy hiểm không?
Viêm dạ dày cấp tính không được xem là một loại bệnh nguy hiểm. Mặt khác, viêm dạ dày có thể điều trị nội khoa dứt điểm bằng các điều chỉnh sinh hoạt và cách ăn uống lành mạnh hơn. Tuy nhiên, tình trạng bệnh có thể gây xuất huyết tiêu hóa: Nôn ra máu, đi ngoài phân đen, thiếu máu… Còn viêm dạ dày mạn là một nguyên nhân dẫn đến các bệnh nguy hiểm hơn như teo niêm mạc dạ dày dẫn đến loạn sản, dị sản ruột và nặng nhất là ung thư dạ dày.
Viêm dạ dày không được điều trị kịp thời sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng
Điều trị viêm dạ dày dứt điểm
Phác đồ điều trị viêm dạ dày phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và nguyên nhân gây bệnh. Một số cách điều trị viêm dạ dày thường được bác sĩ chỉ định như sử dụng thuốc điều trị, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt,…
Sử dụng thuốc
Đối với những trường hợp viêm dạ dày được phát hiện sớm, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng các loại thuốc điều trị viêm dạ dày. Điều trị viêm dạ dày chủ yếu bằng thuốc đặc trị thường được kết hợp với thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
Thay đổi lối sống
Một số biện pháp khắc phục tại nhà như thay đổi lối sống, chế độ ăn uống khoa học, hợp lý có thể giúp hỗ trợ điều trị viêm dạ dày hiệu quả. Bạn có thể thực hiện những thói quen như:
- Ăn chậm, nhai kỹ, chia nhỏ bữa chính thành nhiều bữa phụ trong ngày.
- Tuân thủ các quy tắc dinh dưỡng, chú ý đến thực phẩm bạn chọn mua.
- Chú ý những thay đổi của cơ thể sau khi dùng bất kỳ thực phẩm nào.
- Uống nhiều nước, đặc biệt là nước ion kiềm và hạn chế rượu bia hay nước ngọt.
- Rửa tay kỹ trước khi ăn.
- Quản lý các vấn đề căng thẳng và áp lực để có một tinh thần luôn tốt.
Nước ion kiềm rất tốt cho dạ dày
Cách phòng ngừa viêm dạ dày
Để phòng ngừa viêm dạ dày không có, chủ yếu xuất phát từ việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt và ý thức hơn trong việc ăn uống. Cụ thể:
- Không lạm dụng rượu bia, thuốc lá.
- Tránh để tâm trạng stress, nên tập thiền, yoga hoặc gym để vừa vận động cơ thể, vừa rèn luyện tâm trí khỏe mạnh.
- Hạn chế các loại thực phẩm có tính nóng, cay vì rất có hại cho bao tử.
- Không thức khuya, không ăn đồ tái và đặc biệt là không dùng thức ăn đã có dấu hiệu ôi thiu.
- Bổ sung chất điện giải cho cơ thể bằng cách uống nước ion kiềm. Nước ion kiềm sẽ giúp trung hòa axit, đưa pH trong dạ dày trở lại bình thường giúp phòng và chữa bệnh dạ dày hiệu quả.
Viêm dạ dày nên ăn gì, kiêng gì?
Khi bị viêm dạ dày, chắc hẳn bạn rất quan tâm đến những loại thực phẩm dung nạp vào cơ thể. Theo đó, bạn nên ăn và tránh một số loại thực phẩm sau:
Nhóm thực phẩm nên ăn
Người bị viêm dạ dày nên ăn thực phẩm giàu chất xơ, ít chất béo, rau củ, trái cây ít axit và tránh xa đồ uống có ga, cồn hay caffein. Hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào khẳng định thực phẩm nào có thể điều trị dứt điểm bệnh viêm dạ dày nhưng một chế độ ăn uống khoa học và hợp lý có thể hỗ trợ quá trình điều trị bệnh tốt hơn. Một số bệnh nhân nhận thấy những đồ ăn, thức uống sau giúp giảm bớt các triệu chứng như:
- Thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trái cây, rau xanh.
- Thực phẩm ít chất béo như cá và thịt nạc.
- Thực phẩm có độ axit thấp như đậu hũ, sữa chua không đường, đậu lăng, khoai tây.
- Hạn chế đồ uống có cồn như rượu bia, nước có gas, đồ uống chứa cafein như cà phê.
- Uống nhiều nước lọc hoặc thay thế nước lọc bằng nước ion kiềm sẽ đạt hiệu quả hơn.
Cá và thịt nạc là nhóm thực phẩm người đau dạ dày nên ăn
👉 Trào ngược dạ dày nên uống gì và kiêng gì để mau khỏi?
👉 Đau dạ dày có nên uống sữa không? Bác sĩ cho lời khuyên
👉 Đau dạ dày uống gì giúp xoa dịu cơn đau ngay lập tức
Nhóm thực phẩm nên hạn chế
Đối với người bị viêm dạ dày nên kiêng những thực phẩm có hại cho dạ dày, lựa chọn chế độ ăn uống khoa học, có lợi cho đường tiêu hóa, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh và mang lại sức khỏe cho người bệnh. Một số loại thực phẩm có thể làm cho viêm dạ dày tồi tệ hơn mà bạn cần lưu ý là:
- Đồ uống có ga, cafein, đồ uống có cồn.
- Thức ăn chứa nhiều dầu mỡ và gia vị cay nóng.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa.
- Các loại trái cây có nhiều vị chua như cam, chanh, bưởi, me…
- Thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích, thịt nguội.
- Thực phẩm lên men chua như dưa cải, hành muối…
- Các món ăn tái.
Các thực phẩm làm từ sữa dễ khiến bụng khó tiêu, gây hại cho dạ dày
Bệnh viêm dạ dày nên ăn gì?
Nếu bạn chưa hình dung rõ những loại thực phẩm mà người bị viêm dạ dày nên ăn thì hãy cùng Ocany tham khảo những loại thực phẩm sau:
Bánh mì
Bánh mì sẽ thấm tốt dịch vị, có tác dụng giảm cơn đau dạ dày nhanh chóng và loại thực phẩm này cũng không chứa nhiều chất béo. Tuy nhiên, bạn chỉ nên ăn bánh mì, không ăn kèm mứt hay bơ vì hàm lượng đường và chất béo trong hai loại thực phẩm này rất cao. Đây sẽ là gánh nặng cho hệ tiêu hóa đang bị tổn thương.
Sữa chua
Trong sữa chua có nhiều men vi sinh, đóng vai trò quan trọng đối với đường ruột. Sữa chua giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại, sản sinh men lactase và cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa.
👉 Sữa chua hy lạp là gì? Cách làm sữa chua hy lạp đơn giản
👉 100g sữa chua hy lạp bao nhiêu calo? Cách giảm cân cực tốt
👉 5 cách làm sữa chua hy lạp cực đơn giản tại nhà ăn giảm cân
Đậu bắp
Đậu bắp chứa nhiều vitamin như B, C, E, caroten, pectin và nhiều hoạt chất khác. Đây đều là những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể cũng như tốt cho dạ dày. Chất nhầy trong quả đậu bắp là protein liên kết, kết hợp với pectin và các chất dinh dưỡng khác, rất thuận lợi cho việc chữa lành vết loét dạ dày.
Đậu bắp chứa nhiều dưỡng chất tốt cho dạ dày
Chuối
Chuối có tác dụng trung hòa axit trong dịch vị nên hỗ trợ rất tốt trong việc điều trị viêm dạ dày. Ngoài ra, chuối còn chứa nhiều pectin, đây là một dạng chất xơ hòa tan rất tốt cho những người đang mắc các bệnh về đường tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy.
Các loại ngũ cốc
Trong thành phần của ngũ cốc nguyên hạt có rất nhiều chất xơ, khoáng chất, vitamin nhóm B cần thiết cho quá trình chuyển hóa chất và tiêu hóa thức ăn. Bên cạnh đó, ngũ cốc nguyên hạt cũng là loại thực phẩm rất giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Ngũ cốc và các loại đậu, hạt, rất tốt cho hệ thống tiêu hoá
Quả táo
Táo có hàm lượng pectin rất cao, đặc biệt là ở lớp vỏ bên ngoài. Đây là chất xơ hòa tan an toàn, giúp thúc đẩy hoạt động của dạ dày. Bạn hãy bổ sung táo vào thực đơn hàng ngày để giảm tải hoạt động cho dạ dày nhé!
Bệnh viêm dạ dày nên kiêng gì?
Chúng ta đã cùng tìm hiểu những loại thực phẩm mà người bị viêm dạ dày nên ăn. Vậy, những loại thực phẩm họ nên kiêng là gì?
Sữa
Sữa cũng như các chế phẩm từ sữa (phô mai) là những thực phẩm người bị viêm loét dạ dày không nên bổ sung. Vì dùng sữa có thể gây đầy bụng, khó tiêu và tăng tình trạng viêm nhiễm.
Đồ chiên
Trong thực phẩm chiên, rán, xào chứa nhiều dầu mỡ khiến quá trình tiêu hóa trở nên khó khăn hơn, tăng áp lực cho dạ dày. Không chỉ những người mắc bệnh đường tiêu hóa, ngay cả những người khỏe mạnh cũng nên hạn chế nạp loại thực phẩm này vào cơ thể.
Thực phẩm chiên nhiều dầu mỡ rất có hại cho dạ dày
Thực phẩm cay
Niêm mạc dạ dày sẽ bị kích ứng nặng hơn nếu dùng nhiều gia vị cay, chua. Đồng thời làm cho các cơ trơn trong ruột co bóp mạnh hơn khiến cơn đau dạ dày ngày càng khó chịu. Bên cạnh đó, thức ăn cay có thể làm vết loét lan rộng, dẫn tới nguy cơ biến chứng cao hơn.
Đồ sống, tái
Thực phẩm sống như rau sống, gỏi, nem là những thực phẩm cấm kỵ đối với người mắc bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Vì những thực phẩm này chứa nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng, có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm loét dạ dày.
Người có vấn đề về tiêu hóa, dạ dày không nên ăn đồ sống
Đường
Thực phẩm chứa nhiều đường sẽ kích thích sản sinh axit trong dịch vị khiến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn. Do đó, hãy loại bỏ những thực phẩm này khỏi thực đơn hàng ngày của bạn.
Rượu bia
Viêm dạ dày và các bệnh về đường tiêu hóa khác mà nguyên nhân hàng đầu là do lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn. Ngoài việc gây đau dạ dày và viêm dạ dày, chúng còn có thể khiến cơ thể mắc phải nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Qua nội dung bài viết trên, chúng ta đã cùng tìm hiểu về những dấu hiệu, biến chứng và cách phòng ngừa bệnh viêm dạ dày. Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đã có thêm nhiều kiến thức để chăm sóc tốt sức khoẻ cho mình và những người thân trong gia đình.
Xin chào!
Mình là một SEO Specialist với 3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Search Engine Marketing. Công việc của mình là giúp các website nâng cao thứ hạng từ khóa trên các trang kết quả tìm kiếm của Google và các công cụ tìm kiếm khác, trong các lĩnh vực sức khỏe, dinh dưỡng, thời trang, trẻ em, thể thao… Từ đó, giúp doanh nghiệp đẩy mạnh hiệu quả truyền thông và tăng tỷ lệ chuyển đổi bán hàng.
Đồng thời, mình cũng là người chia sẻ kiến thức tại Ocany. Các thông tin này sẽ giúp mọi người có thể hiểu hơn về việc chăm sóc sức khỏe toàn diện một cách tự nhiên, giúp chúng ta có một cơ thể khỏe mạnh và rạng rỡ.
