Stress oxy hóa không phải là một khái niệm mới nhưng lại khá xa lạ với nhiều người. Đây là một loại bệnh lý nghiêm trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà nhiều người rất dễ đã bỏ qua dẫn đến tình trạng bệnh khó điều trị. Vậy Stress oxy hóa là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị như thế nào? Cùng Ocany theo dõi ngay dưới đây nhé!
Stress oxy hóa là gì?
Stress oxy hóa (hay còn gọi là căng thẳng oxy hóa) xảy ra do sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể.
Giải thích kỹ hơn, gốc tự do là các phân tử chứa oxy mà trong đó số lượng electron không đồng đều. Đây là lý do khiến chúng dễ dàng phản ứng với các phân tử khác tạo ra chuỗi phản ứng hóa học lớn bên trong cơ thể. Các phản ứng này chính là quá trình oxy hóa, chúng có thể có lợi hoặc có hại.
Chất chống oxy hóa (các vitamin A, vitamin C và E hoặc glutathione,… ) là những phân tử sẵn sàng cho đi một electron cho gốc tự do mà không làm mất đi tính ổn định của nó. Chúng có công dụng làm cho các gốc tự do có mức độ ổn định cao và ít tạo ra các phản ứng gây ra quá trình oxy hóa.
Vậy stress oxy hóa là gì? Như đã đề cập ở trên, stress oxy hóa xảy ra do mất cân bằng giữa gốc tự do và chất chống oxy hóa. Khi số lượng gốc tự do này quá cao, hay chất chống oxy hóa quá ít, stress oxy hóa xảy ra và có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến ADN và protein của cơ thể. Vấn đề này không giống như những bệnh lý khác, nó âm thầm diễn ra và lâu dần sẽ tạo nên những căn bệnh nguy hiểm.
Những ảnh hưởng tiêu cực của stress oxy hóa
Khi có hiện tượng của stress oxy hóa, sức khỏe của chúng ta sẽ càng ngày càng suy giảm. Đồng thời, các cơ quan của cơ thể hoạt động ngày càng kém. Quá trình oxy hóa tự nhiên của cơ thể có khả năng bị gián đoạn bởi stress oxy hóa và đây là dấu hiệu của sự bất thường mà chúng ta cần phải quan tâm.
Một cách dễ hình dung hơn, hiện tượng stress oxy hóa làm cho khả năng miễn dịch của chúng ta suy giảm một cách đáng kể, các cơ quan ngày càng nhạy cảm và vô cùng dễ bị tấn công bởi các tác nhân xấu mà không thể phản kháng như cơ chế tự bảo vệ vốn có của cơ thể.
Tim mạch là một trong những cơ quan sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất do stress oxy hóa. Tình trạng xơ vữa động mạch do tăng mỡ máu diễn ra thường xuyên hơn.
Stress oxy hóa có khả năng gây ra xơ vữa động mạch
Ngoài ra, các bệnh lý như đái tháo đường, tăng huyết áp, các bệnh liên quan đến hệ thần kinh (thường gặp như Alzheimer, Parkinson), viêm mạn tính cũng có bị bởi nguyên nhân từ stress oxy hóa. Không chỉ thế, các nghiên cứu ngày nay cũng chỉ ra rằng hiện tượng stress oxy hóa làm tăng nguy cơ bị ung thư và quá trình lão hóa của cơ thể diễn ra nhanh hơn.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến stress oxy hóa
Không thể phủ nhận các tác động tiêu cực của stress oxy hóa đến con người, vậy các yếu tố nào là nguy cơ đã dẫn đến stress oxy hóa?
Cơ thể chúng ta luôn sản sinh ra các gốc tự do tự nhiên qua quá trình chuyển hóa hay vận động – đây là quá trình hoàn toàn bình thường. Nhưng chế độ ăn uống nhiều đường tinh luyện, chất béo, thường xuyên sử dụng thức uống có cồn là nguyên nhân gây ra tăng sản xuất các gốc tự do từ bên trong.
Ngoài ra, nguyên nhân đến từ bên ngoài môi trường như khí quyển, khói thuốc, một số thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa, bức xạ và ô nhiễm đã xâm nhập và gây ra tình trạng stress oxy hóa.
Thuốc là cũng là một trong những nguyên nhân gây ra stress oxy hóa
Kiểm soát và ngăn ngừa stress oxy hóa
Việc bị động tiếp xúc với các tác nhân gây ra tăng gốc tự do từ bên ngoài là điều rất khó tránh khỏi. Tuy nhiên chúng ta có thể hạn chế điều đó bằng cách tăng chất chống oxy hóa cho cơ thể. Dưới đây là một số phương pháp hữu hiệu, đơn giản mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà:
Chế độ ăn uống lành mạnh
Để bổ sung chất chống oxy hóa, giảm sự tăng trưởng của các gốc tự do thì việc bổ sung thông qua chế độ ăn uống hàng ngày rất có hiệu quả. Ngoài chế độ ăn uống giảm đường, chất béo và các chất có hại, chúng ta cần phải bổ sung thêm một số thực phẩm giúp tăng sản xuất chất chống oxy hóa. Vậy loại thực phẩm nào có thể giúp cơ thể làm được điều đó?
Các quả mọng giúp tăng sản xuất chất chống oxy hóa
- Các loại quả mọng
- Mận khô
- Cherry
- Rau lá xanh đậm (rau chân vịt, rau cải, xà lách…)
- Bông cải xanh
- Cà rốt
- Cà chua
- Trái cây họ cam quýt
- Quả ô liu
- Cá
- Các loại hạt
- Vitamin E
- Vitamin C
- Nghệ
- Trà xanh
- Nước ion kiềm
- Melatonin
- Hành củ
- Tỏi
- Quế
Chế độ sinh hoạt khoa học
Lối sống lành mạnh, khoa học cũng là phương pháp giúp ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tăng các gốc tự do. Bạn có thể cải thiện lối sống của mình bằng những việc nhỏ như:
- Tập thói quen tập thể dục hàng ngày: điều này giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh, kéo dài tuổi thọ, tăng sản xuất chất chống oxy tự nhiên trong cơ thể, ít chịu ảnh hưởng từ stress oxy hóa, lão hóa, ung thư và các bệnh mãn tính khác.
Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe
- Hạn chế hút thuốc, tránh những nơi có khói thuốc: hút thuốc hay hút thuốc thụ động đều gây hại cho cơ thể. Không chỉ là phổi mà rất nhiều cơ quan đều chịu ảnh hưởng bởi thuốc lá.
- Tránh xa hoặc thận trọng khi tiếp xúc, làm việc với các loại hóa chất độc hại: thuốc trừ sâu, bức xạ, chất tẩy rửa… là những hóa chất làm tăng sinh gốc tự do. Hãy sử dụng các chất tẩy rửa từ thiên nhiên, hạn chế tối đa các chất hóa học.
- Có ý thức về môi trường: việc bạn có ý thức bảo vệ môi trường sống mang lại ý nghĩa vô cùng lớn. Bảo vệ môi trường xung quanh đồng nghĩa với việc bảo vệ bản thân khỏi những ô nhiễm từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể.
- Ngủ đủ giấc: ngủ muộn, thức khuya, thiếu ngủ luôn là nguyên nhân gây ra nhiều tình trạng bệnh lý. Sự tăng trưởng của các gốc tự do cũng không thể tránh khỏi nguyên nhân này. Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục của cơ thể. Trong lúc ngủ, các cơ quan của bạn sẽ thực hiện công việc đào thải, tái tạo, nếu không ngủ đủ giấc cơ thể của bạn sẽ nhanh chóng kiệt quệ, đẩy nhanh quá trình lão hóa, sản xuất hormone…
Ngủ đủ giấc giúp hạn chế tác hại tiêu cực của stress oxy hóa
- Chia nhỏ bữa ăn: việc ăn quá nhiều liên tục góp phần làm tăng các gốc tự do, điều này đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu. Hãy chia nhỏ khẩu phần ăn, có thể ăn nhiều bữa, hạn chế những thức ăn nhiều dầu mỡ.
Tiếp xúc với các gốc tự do là điều mà chúng ta không thể hoàn toàn tránh khỏi nhưng có thể hạn chế tối đa bằng các biện pháp đơn giản hằng ngày.
Như vậy, bài viết đã thông tin đến bạn về khái niệm stress oxy hóa là gì, đây là hiện tượng mà chúng ta không thể nhìn thấy nhưng chúng vẫn đang diễn ra và ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể con người. Các yếu tố gây tăng gốc tự do tưởng chừng như đơn giản nhưng lại vô cùng có hại đến chúng ta hằng ngày. Việc của chúng ta là bổ sung các loại thực phẩm giàu chất chống oxy và có lối sống lành mạnh để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của stress oxy hóa nhé.
Xin chào, tôi là Ngọc, biên tập viên nội dung tại Ocany Việt Nam. Mục tiêu hàng đầu của tôi là đảm bảo bạn nhận được thông tin đầy đủ và chính xác về nước ion kiềm Ocany, cùng với các thông tin về ẩm thực, dinh dưỡng giúp bạn đưa ra quyết định mua sắm thông minh và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới bài viết này. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!
